Vitale organisatie

Het geheel is meer dan de som der delen

Naast de vitaliteit van individuele medewerkers en teams, is ook de vitaliteit van de organisatie als geheel van belang. De sleutel voor een kerngezond organisatiesysteem ligt in de dynamieken en onderlinge relaties in de organisatie. Deze zijn veelal niet zichtbaar en komen voort uit de onderstroom. Om deze zichtbaar te maken is het zinvol om vanuit een systemisch perspectief te kijken. Vanuit systemisch perspectief wordt niet alleen naar de afzonderlijke delen (medewerkers/teams/leidinggevenden) op zichzelf gekeken, maar naar de manier waarop zij een wisselwerking vertonen met elkaar en de omringende systemen, en naar hun plaats in het geheel.

De systemische blik kijkt dus naar het geheel en vraagt om uitzoomen in plaats van details analyseren. Uitzoomen betekent dat je samen een paar stappen achteruitzet, de organisatie of het team als geheel bekijkt om vanuit daar patronen te gaan ontdekken en herkennen. Hierdoor wordt het vraagstuk benaderd vanuit de kern van dat wat er speelt. In plaats van symptoombestrijding ligt de weg open naar duurzame gedragsverandering en vitaliteit.

De kern van systemisch werk is het vergroten van het zelfbewustzijn van zowel de organisatie door middel van systemisch advies of een organisatieopstelling. In teams door systemische teamcoaching en voor individuele medewerkers door systemische coaching.

Systemisch advies

In systemisch advies wordt het vraagstuk van de organisatie of team bekeken door een systemische bril. Als de samenwerking stagneert, patronen hardnekkig zijn of de verandering steeds stokt, dan zit de oorzaak vaak niet tussen mensen maar in het systeem. Vaak ligt de focus op de individuele mensen en hun onderlinge relaties. In systemisch advies verleggen we de focus en kijken we naar het samenwerkingsverband als geheel. Dit doen we door kleine en laagdrempelige interventies waarmee de kern van het probleem zichtbaar wordt. Door andere vragen te stellen wordt de organisatie of het team uitgenodigd om op een andere manier te kijken, waardoor ook andere oplossingen in beeld komen.

Wanneer is systemisch advies zinvol?

• Bij problemen in de samenwerking tussen afdelingen of binnen een team
• Bij onverklaarbaar hoog ziekteverzuim
• Bij een hoog verloop binnen de organisatie in het algemeen of in een specifiek team of functie
• Bij gevallen van grensoverschrijdend gedrag
• Wanneer je als leidinggevende niet wordt geaccepteerd in je rol
• Om te onderzoeken of een nieuwe richting past bij de organisatie
• Wanneer je wilt begrijpen waarom een bepaald product of dienst maar niet van de grond komt
• Voor inzicht in de achtergrond of de oorzaak van problemen binnen je organisatie
• Als je verschillende scenario’s in een oplossingsrichting wilt onderzoeken
• Als je wilt onderzoeken welke blinde vlekken je hebt ten opzichte van je organisatie

Systemische teamcoaching

Herken je dit? Op een bepaalde functie wordt de 5e medewerker in 5 jaar aangenomen. Of de samenwerking blijft maar stroef lopen, terwijl er al zoveel in is geïnvesteerd. In systemisch teamcoaching wordt het probleem of vraagstuk van een team vanuit een ander perspectief bekeken, namelijk met een systemische bril. Als de samenwerking stagneert, patronen hardnekkig zijn of de verandering steeds stokt, dan zit de oorzaak vaak niet tussen mensen maar in het systeem. Vaak ligt de focus op de individuele mensen en hun onderlinge relaties. In systemische teamcoaching verleggen we de focus naar het team als geheel. Wat heeft het team nodig om vitaal te zijn en de juiste stappen te kunnen zetten? Welke patronen en dynamieken liggen hier aan ten grondslag? Door hier inzicht in te krijgen, wordt zichtbaar wat nodig is om verder te kunnen als team.

Wanneer systemische teamcoaching?

• Wanneer de samenwerking in het team niet goed loopt
• Als veranderingen niet van de grond komen
• Wanneer er veel verloop is in het team
• Als er sprake is van blijvende weerstand tegen veranderingen
• Wanneer het team onder presteert ten opzichte van wat je zou verwachten
• Bij hoog ziekteverzuim

Systemische coaching (individueel)

Bij systemische coaching gaan we op zoek naar onderliggende patronen van dat waar jij tegenaan loopt in werk of privé. Een patroon is iets wat herhaaldelijk gebeurd. Bij een keer is er sprake van een incident; een tweede keer is het toeval; een derde keer is er sprake van een patroon. Vaak zijn we geneigd om bij problemen of als we vastlopen alles met ons hoofd op te lossen. Voor je gevoel heb je werkelijk alles al geprobeerd, maar niets helpt. In deze gevallen kan het veel inzicht geven om te weten wat er in de onderstroom te zien is. In systemische coaching kijken we naar die onderstroom en naar het krachtenveld waarin jij verkeert. Het laat de onbewuste oorzaak zien van datgene waar jij in vastloopt. Systemische coaching geeft ruimte en inzicht en maakt zichtbaar welke beweging voor jou de stap in de juiste richting is en wat jij nodig hebt om verder te kunnen.

Wanneer systemische coaching?

• Je hebt het gevoel dat je niet goed genoeg bent
• Je hebt moeite met nee zeggen of grenzen aangeven
• Je voelt je niet gezien door je omgeving
• Je legt de lat voortdurend te hoog voor jezelf
• Je hebt het gevoel dat er “iets” mist
• Je komt zelf op de laatste plaats en stelt het belang van een ander steeds boven dat van jou
• Als je kinderen een pijnlijk confronterende spiegel zijn
• Moeite met relaties of vriendschappen
• Wanneer je als leidinggevende niet wordt geaccepteerd in je rol
• Je bent al diverse keren van baan veranderd en opnieuw heb je het niet naar je zin

Organisatieopstelling

Een organisatieopstelling geeft inzicht in wat er op een dieper niveau speelt. Dit inzicht biedt het puzzelstukje wat je nodig hebt om de volgende stap te zetten. Een organisatieopstelling is een ruimtelijke weergave van de dynamieken binnen een organisatiesysteem of een team. Het biedt inzicht in de elementen en rollen die van invloed zijn op deze dynamieken. Door uit te zoomen naar het grotere geheel en de oorsprong en geschiedenis van de organisatie, verschaft de opstelling duidelijkheid over bijvoorbeeld de oorzaken van weerstand of verzuim. Ook kun je met een organisatieopstelling onderzoeken welke consequenties veranderingen zullen hebben of aan welke voorwaarden voldaan moet worden om veranderingen goed te implementeren.

Wanneer is een organisatieopstelling zinvol?

• Bij problemen in de samenwerking tussen afdelingen of binnen een team
• Bij onverklaarbaar hoog ziekteverzuim
• Bij een hoog verloop binnen de organisatie in het algemeen of in een specifiek team of functie
• Bij gevallen van grensoverschrijdend gedrag
• Wanneer je als leidinggevende niet wordt geaccepteerd in je rol
• Om te onderzoeken of een nieuwe richting past bij de organisatie
• Wanneer je wilt begrijpen waarom een bepaald product of dienst maar niet van de grond komt
• Voor inzicht in de achtergrond of de oorzaak van problemen binnen je organisatie
• Als je verschillende scenario’s in een oplossingsrichting wilt onderzoeken