Een innemende neuropsycholoog uit Vlaanderen met niet alleen een breed postuur maar ook een stevig verhaal: Michael Portzky is een van de sprekers op het Nationaal Platform Duurzame Inzetbaarheid (NPDI). Deze editie staat de netwerkbijeenkomst in het thema van veerkracht en stresspreventie.

Portzky deed jarenlang onderzoek naar mentale veerkracht. Bij een van zijn onderzoeken naar het menselijke cortisolgehalte, het hormoon dat werkt als compenserend tegengif bij langdurige overmatige stress, nam hij iedere dag speekselstaaltjes af met interessante resultaten. En wat blijkt? Bij langdurige hoge concentraties werkt cortisol juist giftig voor het zenuwstelsel.

Bij een klassieke werkweek zijn we van zondagavond tot vrijdagavond mentaal het meest met werk bezig. Op zaterdag zijn we over het algemeen het meest energiek bij het opstaan, met als gevolg een cortisolwaarde die ons in balans brengt: we ontspannen. Op zondag stijgt de cortisol weer.

Goed functionerende hersencellen maken verbinding met elkaar door middel van boomwortelachtige vertakkingen: dendrieten. Deze blijken erg gevoelig voor hoge concentraties cortisol als gevolg van stress: dendrieten verschrompelen waardoor kortsluiting ontstaat. Al na drie dagen is deze schade neurologisch waar te nemen. Na dertig dagen van aanhoudende stress ontstaan cognitieve en emotionele stoornissen in slaap, eetlust, concentratie en oplossingsgericht denken. Kortom, de welbekende symptomen van een burn-out die zelfs kunnen leiden tot klinische depressie.

De oplossing? Een van Portzky’s bevindingen is dat een combinatie tussen intellectuele activiteit (lezen, studeren, computergames, etc.) en trainen met gewichten het lijf weer in balans brengt. Gewichtstraining doet iets wonderlijks: het geeft ons lichaam een insulineachtig groeihormoon om te herstellen. Maar niet alleen herstellen onze spieren hierdoor, ook onze hersencellen profiteren mee. Dendrieten worden door het hormoon verlengd en maken meer en nieuwe verbindingen aan. Hierdoor hebben we juist een beter inzicht in onze situatie, zijn we in staat problemen op te lossen, ontwikkelen we een grotere mentale veerkracht.

Een parel voor de wetenschap. En voor de praktijk van het dagelijkse leven! Want hoe krachtig kun je hierop inspelen als mens, en als werkgever? Binnen Vitalogisch zien we de laatste jaren al een grote verschuiving in het moment waarop organisaties een actief beleid voeren op meer vitaliteit en een effectievere manier van werken. Was eerder uitval de aanleiding om actie te ondernemen, nu staat steeds vaker preventie op de agenda. Hoe eerder je immers de risico’s en de risicogroep in beeld hebt, hoe eerder je hierop kunt inspelen. Winst: minder uitval, minder verloop  en meer veerkracht. Blijere werknemers, blijere klanten, want zo werkt dat. En: zaterdag bonusdag!

Herkenbaar? Ik ben benieuwd naar jouw ervaringen als werknemer, werkgever, mens. Laat het me weten via maaike@vitalogisch.nl of deel het in de comments hieronder.